İZALE-İ ŞUYU / ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI
Paylı veya elbirliği mülkiyeti şeklinde tescilli taşınmazlarda ortaklığın giderilmesi amacıyla açılan davalara izale-i şüyu ( ortaklığın giderilmesi ) davası denir. Örneğin babanızın vefatı neticesinde bir daire ya da apartman ya da arsa, tarla miras kaldı. 4 kardeşsiniz ve bu gayrimenkulün satılmasını isteyen var karşı çıkan da var. Tüm mirasçılar onaylamadan satışı mümkün değil. Bu durumda satışı isteyen kişi izale-i şüyu davası açar ve mahkeme yolu ile satış yapılır. Satış bedeli de mirasçılara veraset ilamındaki paylarına göre dağıtılır. Bu tür davalar genellikle anlaşma ile sonuçlanmaktadır. Çünkü mirasçılar, gayrimenkulün mahkeme yolu ile satışının ( açık arttırma ) zararlı bir satış olacağını düşünürler ve aralarında anlaşırlar.
• Tapu kaydı üzerindeki mülkiyet çekişmesi, tapu kaydının düzeltilmesine ilişkin tüm davalar, şuf’a davası, tamirat ve tadilat masraflarının alacağına ilişkin dava, tescil davaları, tapu iptali ve tescil davaları var ise ön mesele yapılıp, bunların düzeltilmesi için davacıya süre verilir, ya da bu dava sonucu beklenir.
• Geçerli bir taksim sözleşmesi var ise ortaklığın giderilmesi istenemez, açılmış olan dava reddedilir,
• Taraflar son tapu kaydına göre belirlenir ve ad ve soyad, v.b. farlılık arzediyor ise düzeltilmeden karar verilemez.
• Yargılama sırasında paydaşlardan birisi payını satar ise yeni malik veya paydaşlardan birisi vefat eder ise yeni malik sıfatı ile mirasçıları (tapuda adlarına tescil yaptırmamış olsalar dahi) davaya dâhil edilmelidir.
• Maliklerden birisi belli değil ya da bulunamıyor ise o malik için kayyım atanır.
• İntifa hakkı sahibinin dava açma hakkı yoktur.
• Paydaşlar sadece taksim veya sadece satış isterlerse talebe bağlı kalınarak karar verilmelidir. Taraflar satış istemiş ise hâkim bu taleple bağlıdır. Taksimine karar veremez.
• Taşınmazla üzerinde kamulaştırma şerhi, ihtiyati tedbir var ise davayı önleyici nitelikte olup olmadığını araştırmak gerekir.
• Davacı sadece taksim istemiş ve keşif sonrasında aynen taksimin mümkün olmadığı anlaşılır ve davalılar da satış istememiş ise dava reddedilir. Asıl olan taşınmazın taksimidir.
Ancak davacı ıslah dilekçesi ile satışını talep edebilir.
• Kat mülkiyetine çevrilmek suretiyle ortaklığın giderilmesi mümkün değil ise satış yolu ile ortaklığın giderilmesi istenebilir.
• Paydaşlar ittifakla satışın kendi aralarında yapılmasını istemiş iseler mahkeme bu talebe uymak zorundadır. Ancak böyle bir talep yok ise paydaşların talebi gözönüne alınarak umum arasında satış yapılmalıdır. Hazinenin paydaş olduğu davalar ise mutlaka umuma açık yapılmalıdır.
• Taşınmaz malın intifa hakkıyla yükümlü olması ya da ipotekli olması, haciz şerhi bulunması, irtifak hakkının olması ortaklığın giderilmesine engel teşkil etmez. Bunlarla yükümlü olarak satış yapılmalıdır.
|